Poemat w ginącym dialekcie
W 2022 roku ukaże się poemat „Orlam” autorstwa brytyjskiej piosenkarki i poetki PJ Harvey. To pierwsza od wielu dziesięcioleci książka napisana w prawie już nieużywanym dialekcie z Dorset.
Brytyjska piosenkarka PJ Harvey zapowiedziała na 2022 rok wydanie poematu Orlam, Pracowała nad nim sześć lat. Co ważne, to pierwsza pełnowymiarowa książka napisana w prawie już nieużywanym dialekcie z Dorset. Tę pozycję opublikuje Wydawnictwo Picador.
Orlam to niezwykła opowieść o dojrzewaniu. Poemat osadzony jest w przesiąkniętej magicznym realizmem krainie geograficznej West Country w południowo-zachodniej Anglii, skąd pochodzi Harvey. Główną bohaterką jest dziewięcioletnia Ira-Abel Rawles, która mieszka na farmie w wiosce Underwhelem. Obok farmy znajduje się Gore Woods, sanktuarium Iry pilnowane przez Orlama, wszechwidzące oko jagnięce, będące strażnikiem i obrońcą dziewczynki. W miejscu tym, czerpiąc z obrządków, dziecięcych piosenek, pieśni i przesądów West Country, Ira-Abel tworzy bliźniaczą krainę, dzięki której może zrozumieć coraz bardziej zagmatwany i przerażający świat. Czytelnik będzie śledził losy Iry i mieszkańców Underwhelem przez cały ostatni rok jej dziecięcej niewinności. Mroczne wydarzenia przeplatają się tu z ekstatycznymi momentami w baśniowej scenerii.
Dialekt z Dorset wywodzi się z zachodniosaskiego języka staroangielskiego i wyszedł z powszechnego użycia na początku XX wieku. Mówią nim jeszcze mieszkańcy niektórych wiosek, a także korzysta z niego kilka miejscowych zespołów muzycznych. Don Paterson stwierdził: „Praca z PJ Harvey – i obserwowanie jej rozwoju jako poetki przez lata – to był wielki przywilej. 'Orlam’ nie tylko otwiera nowe drogi jako wiersz długi, ale przywraca do życia cały dialekt ze skraju zagłady. Przypomina nam, jak radykalnie zmienia się świat przez to, jak o nim mówimy”.
Książka ukaże się w kwietniu 2022 roku. W jednym tomie znajdą się dwie wersje językowe: we współczesnym angielskim i w dialekcie z Dorset. Zapewne niedługo później będziemy mogli się spodziewać również polskiego tłumaczenia.
To ważna inicjatywa w czasach, gdy coraz więcej języków czy dialektów wymiera. Ich ocalenie to często zasługa wybitnych językoznawców, artystów, a także tłumaczy. Czasami tylko dzięki tłumaczeniom możemy poznać meandry ginącego języka.
Źródło tekstu i grafiki: https://booklips.pl/newsy/pj-harvey-przez-szesc-lat-pracowala-nad-poematem-to-bedzie-pierwsza-od-dekad-ksiazka-wydana-w-ginacym-dialekcie/