21 lutego, jak każdego roku, obchodzimy Międzynarodowy Dzień Języka Ojczystego. To święto wszystkich języków. Hasło tegorocznej edycji to: „Wykorzystywanie technologii do wielojęzycznego uczenia się: wyzwania i możliwości”.

21 lutego tradycyjnie obchodzi się Dzień Języka Ojczystego. Data jest nieprzypadkowa – tego dnia w 1952 roku w Dhace (obecna stolica Bangladeszu) do demonstracji, podczas której domagano się uznania bengalskiego jako języka urzędowego w Pakistanie (od 1848 oficjalnym językiem całego kraju pozostawał język urdu), natomiast większość mieszkańców Bengalu Wschodniego używała języka bengalskiego). Ostatecznie bengalski został językiem urzędowym w Pakistanie, aż do 1971 roku, kiedy to Bangladesz ogłosił niepodległość.

Międzynarodowy Dzień Języka Ojczystego ma na celu m.in. podkreślenie językowej świata i promocję wielojęzyczności, wyróżnienie roli nauki języków obcych w edukacji. Hasło tegorocznej edycji to „Wykorzystywanie technologii do wielojęzycznego uczenia się: wyzwania i możliwości” (po angielsku: Using technology for multilingual learning: Challenges and opportunities) odnosi się do roli technologii w rozwoju edukacji wielojęzycznej i wspieraniu rozwoju oraz powszechnego dostępu do wysokiej jakości nauczania i uczenia się dla wszystkich. Edukacja wielojęzyczna oznacza „wykorzystywanie dwóch lub większej liczby języków jako narzędzi uczenia się i zdobywania wiedzy”. Chodzi np. o język ojczysty, dialekt oraz język komunikacji międzynarodowej.

Technologia ma potencjał, aby sprostać niektórym z największych dzisiaj wyzwań w dziedzinie edukacji. Może przyspieszyć wysiłki na rzecz zapewnienia wszystkim równych możliwości uczenia się przez całe życie, jeśli będzie wykorzystywana zgodnie z podstawowymi zasadami inkluzywności i sprawiedliwości. W okresie zamknięcia większości szkół, wiele krajów dla utrzymania ciągłości nauczania stosowało rozwiązania oparte o najnowsze udogodnienia techniczne. Jak wynika z badań, większość krajów wysoko rozwiniętych zapewniało zdalne nauczanie za pośrednictwem platform internetowych na co najmniej jednym poziomie edukacji. Inne kraje korzystały z mediów nadawczych (telewizja, radio). Nauczyciele podkreślali brak przygotowania i umiejętności prowadzenia nauczania na odległość, uczniom brakowało niezbędnego sprzętu, niekiedy dostępu do internetu. Problem jest szczególnie złożony przy językach rdzennych, gdyż narzędzia, programy i treści nauczania przeważnie nie odzwierciedlają różnorodności językowej świata czy specyfiki poszczególnych języków rdzennych. Wiele nadziei budzi proklamowanie przez ONZ Międzynarodowej Dekady Języków Rdzennych (lata 2022-2023). To ma za zadanie zapewnienie prawa ludności rdzennej do zachowania, rewitalizacji i promowania swoich języków, a także włączenie aspektów różnorodności językowej i wielojęzyczności do głównego nurtu działań na rzecz zrównoważonego rozwoju.

Warto pamiętać, że dogłębna znajomość języka ojczystego wiąże się także z tłumaczeniami. Wybitny tłumacz przede wszystkim musi dobrze poznać jego prawidła, aby potem przekładać rozmaite teksty na języki obce.

Źródło tekstu i grafiki: https://www.unesco.pl/article/1/21-lutego-miedzynarodowy-dzien-jezyka-ojczystego-1/