Muzyka codziennie towarzyszy większości z nas – w naszych słuchawkach, w komunikacji miejskiej, w biurze, w galeriach handlowych, klubach i dyskotekach, wreszcie jako tło najrozmaitszych wydarzeń kulturalnych i społecznych. Bywa, że jedną piosenkę znamy w kilku językach. Jak wygląda więc tłumaczenie piosenek?

Zdarza się, że piosenkarze „zapożyczają” piosenki, a pierwowzorem jakiegoś utworu, który znamy po polsku, może być piosenka francuska czy rosyjska. Bywa też i tak, że popularne polskie przeboje są później śpiewane w innych wersjach językowych, np. czeskiej, angielskiej czy niemieckiej. Oczywiście by było to możliwe, wszystko musi zacząć się od tłumaczenia.

Tłumaczenie piosenek wymaga nie tylko znajomości języka. Jak najbardziej można zamówić dosłowny przekład tekstu – stawia się wtedy na literalność i wierność oryginałowi – zazwyczaj jednak nie jest to tak proste. Zarówno w przypadku piosenek radiowych, jak i reklamowych czy dziecięcych nie chodzi wyłącznie o przełożenie danego tekstu z języka pierwotnego na docelowy. Piosenki tłumaczy się przeważnie na potrzeby użytkowe, stąd tłumacz, który zajmuje się taką gałęzią przekładu, powinien mieć w sobie coś z twórcy. Musi postarać się o to, aby tekst w tłumaczeniu był nie tylko wierny oryginałowi (na ile być może), ale też posiadał osobną wartość artystyczną.

W tym przypadku tekst tłumaczenia musi być dostosowany do melodii i do liczby sylab – tak, aby wykonawca w danym języku mógł wyśpiewać słowa bez „zgrzytów” melodycznych i z zachowaniem rymów w odpowiednich miejscach (najczęściej na końcu frazy). Ponadto w pierwotnym tekście często pojawiają się idiomy, metafory czy odwołania charakterystyczne dla danego języka czy kręgu kulturowego – takie wyrażenia wymagają także troskliwej translacji, bowiem mogą nie być zrozumiałe dla odbiorcy docelowego. Jeżeli tłumaczy się piosenkę będącą częścią filmu czy serialu (na przykład animowanego), tekst trzeba technicznie dostosować tak, aby słowa zgadzały się z ruchem ust animowanych postaci. Kolejnym wyzwaniem jest tłumaczenie piosenek dla dzieci o pokroju edukacyjnym czy rozwojowym – tekst musi współgrać z rytmem i melodią, by oddać odpowiednie funkcje mające stymulować rozwój psychoruchowy dziecka.

Jak widać, tekst tłumaczenia piosenek trzeba dostosować językowo na kilku poziomach. To nierzadko wymaga od profesjonalnego tłumacza wielu translatorskich „sztuczek” – wszystko po to, aby efekt był jak najbardziej zadowalający.

W Lingua Lab mamy duże doświadczenie również w takich zleceniach. Od wielu lat przygotowujemy piosenki, dubbing, a także podkład lektorski (czyli: voice-over) w wielu językach. Przekaż nam swój projekt. Sprawdź, co możemy dla ciebie zrobić!